Het Geliefde Goud vs Bitcoin: Wat is de Onbetwiste Nummer 1?

In tijden als deze is het fijn om te weten dat er ook middelen zijn waarvan het aanbod niet gemanipuleerd kan worden. Een financiële houvast in een periode waar weinig houvast beschikbaar is. Deze veiligheid bieden zowel goud als Bitcoin vanwege hun bewezen schaarste. 

In dit artikel keken we naar de waarde van schaarste in het licht van inflatie en de uit de klauwen gelopen gelddrukkerij. Er zijn twee zeer verschillende vormen van geld op de markt om je te beschermen voor inflatie, het traditionele goud en zijn digitale upgrade Bitcoin. De correlatie tussen goud en Bitcoin is de afgelopen tijd flink aan het toenemen, wat erop kan duiden dat de schaarse middelen meer als gelijkwaardige veilige havens gezien worden.

Maar welke van de twee is beter? Het ouderwetse goud vs Bitcoin. Die vergelijking onderzoeken we uitvoerig in dit artikel. 

Waar komt geld vandaan?

Dit is een vraag die veel meer mensen zich zouden moeten stellen. In het onderwijs wordt hier maar weinig aandacht aan besteed. Desalniettemin, als puntje bij paaltje komt, is geld de basis voor het overgrote deel van de keuzes die we maken. 

Geld heeft deze fundamentele functie al millenia lang. Toen onze voorgangers de transitie maakten van jagers en verzamelaars naar de agrarische gemeenschappen, werd het langzaam maar zeker mogelijk om meer te produceren dan nodig was en in bepaalde producten te specialiseren. Van oudsher werd ruilhandel gebruikt voor het uitwisselen van verschillende producten tussen personen en gemeenschappen.

Ruilhandel is echter niet heel efficiënt. Mensen moeten namelijk een exacte match vinden voor het product, zowel in tijd als in nut, en het is nogal lastig om een paar schoenen uit te drukken in hoeveelheden koeien. Dus werd het tijd voor een neutraal middel dat mensen konden gebruiken om hun producten gemakkelijk met elkaar uit te kunnen wisselen. Ziedaar, de geboorte van het geld. 

Door de millennia heen zijn er veel verschillende middelen ingezet als betalingsmiddel, zoals schelpen, kralen, bevervachten, stenen en zout. Dit geeft al aan dat geld uiteindelijk een sociaal construct is. Het is namelijk zo dat wat wij collectief bepalen wat waarde heeft. De waarde van een middel is simpelweg de waarde die wij mensen eraan geven.

Echter waren er diverse problemen met al deze vroege vormen van geld. Waar het ene betalingsmiddel gemakkelijk uit de natuur te halen was, gingen andere middelen snel kapot of waren ze moeilijk om met je mee te dragen. Door deze ‘trial and error’ fases kwamen we langzaam achter de fundamentele karakteristieken die een middel moet bezitten om als geld te fungeren. 

De eigenschappen van gezond geld 

Schaarste

Gezond geld is schaars. Dit is dan ook de belangrijkste waarde van een vorm van gezond geld. Aangezien iedereen rijk wilt zijn kun je er zeker van zijn dat er altijd personen zijn die snel meer geld willen of deze vorm van geld na willen maken. Dit is niet alleen oneerlijk, ook is dit een groot probleem aangezien iemand die zelf geld kan maken zijn of haar nieuwe rijkdom indirect steelt van de rest van de houders van dat geld. Er is dan namelijk meer van hetzelfde middel, wat betekent dat ze per stuk minder waard worden. 

Dit is wat inflatie doet. Stel dat we bijvoorbeeld allemaal met goud zouden betalen en iemand plotseling €1 miljard aan goud in zijn tuin vindt. Diegene is rijk, maar het heeft ook het niet direct waarneembare gevolg dat al het andere goud nu iets minder waard is. 

Echte schaarste betekent dat wij mensen een bepaalde vorm van geld niet kunnen creëren. Een echt schaarse vorm van geld is hierdoor de eerlijkste manier om jouw waarde in vast te leggen, helemaal voor de lange termijn. 

Inwisselbaarheid 

Inwisselbaarheid betekent dat een vorm van geld altijd hetzelfde waard is, ongeacht de andere partij. Hierdoor kun je er overal mee betalen en zeker zijn van de waarde van je geld. 

Duurzaamheid

Ook is het fijn als je geld niet wegrot of erodeert en je het meerdere malen kunt gebruiken. Je hebt er immers hard voor gewerkt en wilt jouw waarde veilig op kunnen slaan voor een langere tijd, of zelfs aan je kleinkinderen geven als de tijd daar is. 

Draagbaarheid

Deze eigenschap heeft betrekking op hoe makkelijk het is om een vorm van geld met je mee te dragen en uit te wisselen met anderen. 

Deelbaarheid

Ook is het belangrijk dat je zowel grote als kleine transacties kunt doen met een vorm van geld. Het beste is als je zowel een lolly als een huis in een vorm van geld kunt afrekenen. 

Netwerk 

Een vorm van geld kan aan alle bovenstaande eisen voldoen en nog steeds niet heel veel waarde hebben. Dit kan komen omdat maar een kleine groep die bepaalde vorm van geld als betaling accepteert. Omdat geld een sociaal construct is, moet er een significant netwerk zijn dat gelooft in de waarde van een geldvorm en het gebruikt voor transacties. 

Goud versus Bitcoin: wat is het beste geld? 

Gedurende onze vroege economische geschiedenis kwamen we er langzaam achter dat goud de beste vorm van geld is die we hebben. Goud wordt al duizenden jaren gebruikt als een veilige haven tegen menselijke tekortkomingen zoals hebzucht en het korte termijn denken. De fundamentele waarde van goud is de schaarste, wat zekerheid biedt in tijden van bubbels, inflatie, schuldenjubilea en financiële experimenten. 

Het edelmetaal voldoet aan alle bovengenoemde eisen. Het is schaars, we kunnen het immers niet zelf maken. Het is bijna onverwoestbaar en dus ontzettend duurzaam. Daardoor kan goud voor een zeer lange tijd opgeslagen worden en kan je gouden munten, zowel klein als groot, op zak hebben om dingen te kopen. Met de juiste processen is het relatief eenvoudig om de kwaliteit van goud te bepalen en het netwerk dat goud accepteert is enorm, van juweliers tot hedge funds tot drugskartels, overheden en centrale banken. Maar na meer dan 5000 jaar heeft goud er voor het eerst een concurrent bij die misschien wel een betere vorm van geld is; Bitcoin. Laten we de twee vergelijken op de basis van de bovengenoemde criteria van gezond geld. 

Schaarste

Bitcoin heeft waarde omdat het schaars is. Het was hiermee de eerste digitale vorm van geld dat het probleem van digitale schaarste wist op te lossen. Bits en bytes zijn namelijk absoluut niet schaars en gemakkelijk te kopiëren. Dit is uiteraard een groot probleem voor een digitale vorm van geld, en de Bitcoin blockchain was hier de eerste, en beste, oplossing voor. 

De schaarste van Bitcoin is een essentieel onderdeel van de software en kan niet veranderd worden. In totaal kunnen er maar 21 miljoen bitcoins zijn, ooit. Deze worden block voor block uitgegeven, met iedere 4 jaar een halvering van de beloning. Door het onderliggende Bitcoin protocol is het aanbod van bitcoins, en dus de schaarste, wiskundig aantoonbaar, robuust, decentraal beveiligd en niet te wijzigen. 

Hiermee is de schaarste van Bitcoin superieur aan de schaarste van goud. We weten namelijk niet precies hoeveel goud er nog op deze aarde is, laat staan in de ruimte. Op dit moment is er zo’n 197.000 ton goud uit de grond onttrokken. Tweederde hiervan is sinds 1950 op de markt verschenen. Flinke innovaties in het mijnproces hebben ons veel efficiënter gemaakt in het ontdekken en onttrekken van goud. Dit betekent dat er steeds meer goud op de markt kan komen, helemaal als de prijs blijft stijgen. Met een hogere prijs wordt het namelijk meer rendabel om goud in meer exotische locaties te zoeken. En hier zijn zeker opties voor. Zo is er veel goud in onze oceanen te vinden maar momenteel is het nog te duur om goud uit de oceaanbodem te halen. Dit komt met name door de energiekosten en de te dure apparatuur, maar met een flink hogere goudprijs kan dit ineens een winstgevende onderneming worden. 

Ook is goud niet beperkt tot onze planeet. Wetenschappers zijn ervan overtuigd dat er een gigantische aanbod aan metalen te vinden is op asteroïden, waarvan al 600.000 in kaart zijn gebracht. NASA gaat bijvoorbeeld in 2022 aan hun missie beginnen om de metalen asteroïde Psyche te verkennen en ook SpaceX en andere bedrijven uit de private sector kijken naar commerciële ondernemingen voor asteroid mining.

Wat dit aangeeft is niet dat goud binnenkort niet meer schaars is, de prijs moet wel heel veel stijgen of de kosten wel heel hard dalen voordat deze ondernemingen echt van de grond komen. Wat het wel aangeeft is dat Bitcoin het enige bekende schaarse middel is dat een volledig voorspelbaar en vastliggend aanbod heeft. Waar er meer goud op de markt komt met een hogere prijs of betere technologie, blijft het aanbod van Bitcoin altijd het protocol volgen.

In onderstaande video wordt de schaarste van bitcoin besproken:

Inwisselbaarheid 

De eigenschap die betekent dat je een vorm van geld overal tegen zichzelf kunt inwisselen.

Zo kun je een dollar overal ter wereld voor een andere dollar ruilen zonder dat die dollar minder waard wordt. Zowel goud als Bitcoin scoren hier hoog in. Echter scoort Bitcoin hoger in deze eigenschap aangezien er niets of niemand voor nodig is om de echtheid van een Bitcoin of satoshi te bepalen, dat doet het netwerk voor je. Met goud zul je een tussenpartij nodig hebben om de kwaliteit en echtheid van het goud te kunnen bepalen. Daarnaast is het vrij eenvoudig om goud met bitcoin te kopen. Bitcoin met goud kopen is daarentegen lastiger. Hieruit kun je ook afleiden dat bitcoin een hogere inwisselbaarheid geniet.

Duurzaamheid

Goud is zo goed als onverwoestbaar. Ook al is het edelmetaal relatief zacht en kan het in allerlei vormen gegoten worden, de basis van het metaal is altijd in de een of andere vorm terug te vinden. Dit betekent dat je het goed kunt opslaan en generatie op generatie door kunt geven. 

Aangezien Bitcoin volledig digitaal is, ligt dit anders. Het Bitcoin netwerk moet de blockchain blijven runnen en jij moet je private keys altijd weten. Inmiddels is er al Bitcoin naar het ISS gestuurd en is er ook een toegewijde satelliet van Blockstream gelanceerd waarmee iedereen de blockchain in de gaten kan houden. We kunnen er dus van uitgaan dat het netwerk blijft lopen. Zolang jij je wallet goed beschermd is Bitcoin oneindig duurzaam. 

Draagbaarheid

Draagbaarheid is de eigenschap van geld dat je het makkelijk met je mee kunt dragen en transacties mee uit kunt voeren. Dit criterium is waar Bitcoin vele malen meer superieur is in vergelijking met goud. Bitcoin is inherent digitaal en kan net als mails rondgestuurd worden van apparaat naar apparaat. Dit kan 24/7 naar iedereen ter wereld zonder afhankelijk te zijn van een tussenpartij. 

Bitcoin kun je op je smartphone, je laptop of een hardware ledger hebben staan en zo makkelijk met je mee dragen. Je kunt er eenvoudig de hele wereld mee over reizen. Oh ja, en je kunt Bitcoin naar de ruimte sturen voor dezelfde prijs als naar je buurman. Zo werd er in september 2019 meer dan 1 miljard dollar verzonden voor ongeveer $700. Als je $1 miljard aan goud wilt verzenden kost dit je tonnen aan beveiligd transport, verzekering en complexe logistiek. 

Goud is log en analoog. Kleinere bedragen zijn nog met je mee te dragen, maar grotere transacties worden een logistieke uitdaging. Ook kun je goud niet even op de post doen om naar Zuid-Afrika te sturen en zelfs als je het in je zak stopt kun je vragen verwachten bij de douane. Tijdens tijden van een globale pandemie en een supply chain shock, economische sancties, overheden die hun fiat willen beschermen en zelfs oorlog is goud hebben een risico. 

Bitcoin is direct van jou, makkelijk te beveiligen en overal heen te sturen. Waar goudmijners flinke problemen hadden met het transport van goud tijdens de Coronacrisis ging het Bitcoin netwerk rustig door. Bitcoin is een digitale munt in een tijdperk waar alles digitaal aan het worden is. 

Deelbaarheid

Zowel goud als Bitcoin zijn op het moment niet ideaal voor kleine betalingen. Op het moment is goud ongeveer €50 per gram, dus voor een lolly heb je 10 milligram goud nodig. Naast het feit dat geen goudsmid hieraan mee zal werken, zijn deze splinters ook niet echt gemakkelijk te bewaren. 

Bitcoin is deelbaar tot 8 decimalen, oftewel 0,00000001 Bitcoin, wat ook wel 1 satoshi wordt genoemd. Dit maakt de digitale valuta super deelbaar. Echter duurt het zo’n 10 minuten voordat een transactie bevestigd is en zijn de transactiekosten een stuk hoger dan 1 satoshi, wat Bitcoin duur en langzaam maakt. Het mooie is dat Bitcoin software is en dus constant verbeterd wordt. Zo zijn er al een aantal oplossingen op de markt zoals het Lightning Network die microtransacties van Bitcoin snel en goedkoop maken. 

Netwerk 

De lange geschiedenis van goud geeft dit edelmetaal een enorme voorsprong op zijn digitale concurrent. Er is een wereldwijde infrastructuur voor het kopen, verkopen en opslaan voor goud. Ook is goud globaal geaccepteerd als een veilige haven tegen economische perikelen en monetair wanbeleid, zowel door grote investeerders als centrale banken die altijd een voorraad van het gouden geld hebben. Alhoewel goud niet een gebruikelijk middel is om mee te betalen kun je er vanuit gaan dat veel mensen het alsnog aan zouden nemen. Iedereen weet immers dat goud iets waard is. 

Al het bovenstaande is de uitdaging die Bitcoin en zijn gebruikers nu aangaan. De digitale munt heeft immers maar een korte geschiedenis. Hoe indrukwekkend de groei van het Bitcoin netwerk en de waarde van een Bitcoin ook is. Er is nog een lange weg te gaan voordat Bitcoin het transactienetwerk en het acceptatie level van goud heeft. 

Wat al meerdere malen ondervonden is en ook een recentelijk onderzoek van de bank gigant JP Morgan concludeerde, is dat er momenteel een duidelijke tweedeling is. Jongere generaties kiezen het risicovolle Bitcoin als hun favoriete schaarse middel terwijl oudere generaties de voorkeur geven aan goud. Het goud vs Bitcoin debat bevat dus ook een generatiestrijd.

We zien ook we steeds meer bedrijven die Bitcoin als betaalmiddel accepteren, zoals recentelijk Pornhub, overheden die de valuta legaal maken en bankiers die Bitcoin als een serieuze veilige haven beginnen te zien. Digitale netwerken groeien vele malen sneller dan analoge netwerken, dus wie weet duurt het niet heel lang voordat Bitcoin een even groot netwerk heeft dat het middel vertrouwt als goud. 

Digitaal goud 

Uiteindelijk is geld een collectief besluit. Op dit moment hebben we globaal afgesproken dat we fiat zoals de euro en de dollar als geld accepteren. Echter mist fiat de belangrijkste karakteristiek van gezond geld: schaarste. En dit is waarom zowel goud als Bitcoin zo interessant zijn op het moment. Centrale banken rondom de wereld zijn namelijk onze perceptie van de relatieve schaarste van fiat wel heel erg op de proef aan het stellen de laatste maanden. 

Vanwege hun bewezen schaarste bieden zowel goud als Bitcoin een bescherming tegen de overvloed van fiat. Goud heeft een voorsprong van een paar millennia in zowel vertrouwen, acceptatie en netwerk. Echter, voldoet Bitcoin aan alle karakteristieken waar gezond geld aan moet voldoen en is het zelfs superieur op sommige vlakken. Zo is de schaarste volledig in kaart te brengen, heb je veel meer controle over je persoonlijke waarde in Bitcoin en past het vele malen beter in de digitale wereld waar we heen aan het gaan zijn. Het is niet dubbel zo gezond geld, maar minimaal 10 keer beter. 

Vanuit een logische analyse lijkt het dus al een gewonnen strijd, maar dat is het verre van. Zo kunnen er nog altijd bugs in de software verschijnen en zijn veel landen het er nog steeds niet over eens of Bitcoin nou legaal of illegaal is. Ook zou het zomaar kunnen gebeuren dat blijkt dat je geld oneindig kan printen zonder negatieve gevolgen (grapje). Als vergelijking; Bitcoin heeft een totale waarde van zo’n $200 miljard, terwijl goud zo’n $9 biljoen waard is. De digitale munt is dus zo’n 45 keer minder waard dan zijn analoge voorganger. Of Bitcoin en goud samen kunnen stijgen of dat de stijging van de één ten koste gaat van de ander, is lastig te zeggen op dit moment. Maar een ding weten wij zeker; Bitcoin is het nieuwe goud.

In deze video worden Bitcoin & goud door ons vergeleken en bespreken we daarenboven getokeniseerd goud.

Wat is jouw favoriet? Bitcoin of goud? Laat het achter in de comments.

Veelgestelde vragen