Blockchain technologie heeft zeer veel beloftes die nog waargemaakt moeten worden. Net zoals dat het internet pas echt nuttig werd voor mensen toen er applicaties zoals e-mail, social media en videos met kittens beschikbaar waren, worden blockchains pas nuttig voor mensen zodra er toepassingen van de technologie komen, en deze worden gebouwd op basis van smart contracts.
Uitleg hoe smart contracts werken
Een smart contract is een softwareprogramma waarin afspraken en de criteria om aan deze afspraken te voldoen worden vastgelegd. Zodra aan de criteria is voldaan, zorgt het smart contract ervoor dat de afgesproken transactie(s) worden verricht. Door smart contracts kunnen we dus afspraken en transacties vastleggen in code en ze automatisch laten uitvoeren.
Een afspraak kan bijvoorbeeld zijn: “het bewijs van eigendom van het huis van Boris wordt automatisch van Anne als Anne €150.000 naar Boris overmaakt” waarin het criteria waaraan voldaan moeten worden het overmaken van de €150.000 is. Zodra dit bedrag door Boris ontvangen is, gaat er een signaal naar het smart contract, die dan automatisch het bewijs van eigendom naar Anne stuurt. Smart contracts zijn dus automatische, zelf-uitvoerbare afspraken.
Het idee achter smart contracts is gebaseerd op de zogeheten “als-dit-dan-dat” logica. Het is dus een schema van acties die elkaar moeten opvolgen, vastgelegd in code. Een ander voorbeeld is een automatische crypto transactie, die vaak gebruikt worden voor de verkoop van nieuwe tokens: “Als Boris 1 Ethereum naar het adres van SHT token stuurt, worden automatisch direct 1.000 SHT tokens naar Boris gestuurd.”
Smart contracts worden geschreven door programmeurs. De code waarin deze geschreven wordt ligt aan de blockchain waarop het smart contract gebouwd wordt. Is dat op Ethereum, dan is het smart contract in Solidity geschreven en is een smart contract op Lisk gebaseerd dan is dit in Javascript. Net als bij een Bitcointransactie, die permanent is, zijn de afspraken en transacties van smart contracts ook permanent omdat ze worden vastgelegd op de onderliggende blockchain.
De voordelen van smart contracts
In principe werkt onze economie op afspraken en transacties, die we vastleggen in contracten. Op dit moment hebben we meestal een tussenpartij nodig om elkaar te kunnen vertrouwen en ervoor te zorgen dat de afspraken en transacties worden nagekomen. Deze tussenpartij is bijvoorbeeld een bank, een accountant of zelfs de overheid, maar kan ook een bedrijf zijn zoals Airbnb, Marktplaats of Thuisbezorgd.
Gebruik van deze tussenpartij kost tijd en geld, maar door middel van smart contracts kunnen we zo’n partij uit het proces halen. Het zijn immers zelf-uitvoerbare contracten die we kunnen vertrouwen vanwege de onderliggende blockchain en de transparantie van de code. Smart contracts kunnen dus tot een flinke kostenbesparing leiden.
De kerneigenschappen die smart contracts zo voordelig maken zijn:
Autonoom: Een smart contract is een zelf-uitvoerende software, zonder tussenkomt van een partij die geld kost, details kan veranderen of een proces kan tegenhouden.
Vertrouwen: Omdat smart contracts op een blockchain functioneren kan er niet met de afspraken of transacties gesjoemeld worden. Tevens is de code van een smart contract transparant en voor iedereen zichtbaar.
Backup: Alles wat via een smart contract wordt vastgelegd en uitgevoerd staat voor altijd op een blockchain. Dit geeft een gebruiker dus een permanent bonnetje.
Veiligheid: Alle afspraken en transacties zijn encrypted en worden veilig bewaard door de onderliggende blockchain, dat door een groot en groeiend netwerk beheerd en beschermd wordt.
Nadelen van smart contracts
Experimenteel: Smart contracts zijn nog zeer experimenteel, wat er paradoxaal toe leidt dat mensen het niet vertrouwen en het daarom dus niet gebruiken terwijl het juist voor meer vertrouwen moet zorgen. Dit heeft tijd nodig.
Software bugs: Omdat de technologie zo nieuw is kunnen we ook veel software bugs verwachten. Dit kunnen foutjes zijn in de code zelf, maar ook in de als-dit-dan-dat logica. Mensen maken fouten en het zijn mensen die smart contract programmeren.
Totaalplaatje: Om een smart contract te kunnen laten functioneren moeten alle afspraken en transacties digitaal zijn en in het smart contract vastgelegd kunnen worden. Dit vergt een enorme transactie en veel samenwerking tussen verschillende partijen.
Voorbeelden van smart contract toepassingen
Onze wereld draait dus op afspraken en transacties, die nu veilig geautomatiseerd kunnen worden door smart contracts. Dit heeft ongelofelijk veel potentie in toepassingen zoals:
Registratie en wisseling van eigendom: Door smart contracts kunnen we al onze eigendommen digitaal vastleggen en veilig met elkaar verhandelen zonder dat we hoeven te twijfelen aan de betrouwbaarheid. Dit kan voor een huis, een auto of een kunstwerk, maar ook voor digitale content zoals muzieknummers, videos of boeken.
Supply chains: Voordat je avocado guacamole werd heeft die flink de wereld rondgereisd. In dit hele proces, de supply chain, zijn veel partijen betrokken die allemaal hun eigen processen en onderlinge afspraken en transacties hebben. Deze kunnen allemaal geautomatiseerd worden via smart contracts, wat voor een veel efficiëntere supply chain kan leiden en iedere consument direct kan laten zien waar een avocado vandaan komt en wat er precies mee gebeurd is.
Decentrale Finance (DeFi): Deze sector van de blockchain industrie houdt zich bezig met het volledig digitaliseren en automatiseren van financiële diensten en producten. Denk aan je bank, je spaarrekeningen, de aandelenbeurs en de handel in crypto’s, allemaal geregeld door software, zonder tussenpartij.
Nieuwe modellen voor organisaties: Een van de coolste en moeilijkste toepassingen van smart contracts is het volledig mogelijk maken van nieuwe modellen van samenwerkingen. Een bedrijf is in principe een samenkomst van mensen door middel van contracten (afspraken) en transacties (acties en geld). Door smart contracts kunnen we zelfs vreemden die we digitaal ontmoeten vertrouwen en er een bedrijf mee beginnen of runnen, de zogeheten Decentrale Autonome Organisatie (DAO).
